Strona Główna
O Rocie
Rolla
Historia
Źródła
Opracowania
Strój
Broń
Ekwipunek
Galeria
Zaciąg
Linki
Gdzie i Kiedy
Forum
Strój
Na tej stronie znajdziesz informacje dotyczące naszej rekonstrukcji stroju hajduka.




czapa Hajduk Maciek delia
zupan koszula
pas
spodnie buty


Czapa


     W przeciwieństwie do współczesnych pasów, pas XVII wieczny nie służył do przytrzymywania spodni (ani brzucha jak to też czasem ma miejsce współcześnie). Pas służył do ściągania szerokich ubrań typu żupan lub delia oraz jako miejsce do którego można było przytroczyć przydatne przednioty. Często zakładano dwa pasy - jeden do ściągnięcia np. żupana w pasie, i drugi zakładany na delię, do przytraczania przedmiotów.
     Pasy wykonywane były ze skóry, metalowych ogniw lub tkanin. Najuboższe warstwy społeczeństwa używały zwykłych sznurów do przepasania się. Z dostępnych materiałów wynika, że hajducy nie nosili pasów wykonanych z metalych ogniw. Najczęściej nosili oni pasy skórzane lub materiałowe.
     Pasy wykonane z tkaniny służyły wyłącznie do ściągniecia ubrania i nadania mu odpowiedniego ułożenia na właścicielu. Szerokie, wzorzyste pasy jakie można spotkać we współczesnych wyobrażeniach szlacheckich strojów pochodzą tak naprawdę z XVIII wieku, kiedy takie pasy stały sie modne. Wcześniej jednak pasy tekstylne były wąskie i mało wzorzyste, zakończone czasem frędzlami.
     Hajduka w żupanie ściągnietym pasem z tkaniny można zobaczyć na poniższym fragmencie ryciny z książki Michaela Heidenreich'a pt. "Heraldic Album" z 1601-12:

Pas tekstylny


     Rodzaje pasów oraz sposoby ich wiązania można zobaczyć na poniższych fragmentach ryciny z książki Abrahama de Bruyn pt. "Habits de diverses nations" z roku 1581:

Pas tekstylny    Pas tekstylny


Pas tekstylny    Pas tekstylny    Pas tekstylny


     Warto zauważyć, że pasy te nie były rozciągane na całą szerokość, tak jak miało to miejsce w przypadku wzorzystych pasów XVIII wiecznych, ale są raczej założone niedbale, bez zwracania uwagi na ewentualne pogniecenie pasa. W niektórych opracowaniach są wzmianki o tym, że pasy tego typu był skręcane przed założeniem.
     Pas noszony współcześnie przez jednego z członków naszego oddziału można zobaczyć na poniższym zdjęciu:

Pas


     Pasy wykonane ze skóry były zazwyczaj węższe od tekstylnych, posiadały również sprzączkę. Na dodatkowych rzemykach wieszano na nich potrzebne przedmioty np. prochownicę lub klucz do zamka w rusznicy. Tego typu pas nosi na sobie hajduk przedstawiony na tzw. Wzorniku Ubrań z Gołuchowa, datowany na 1620 rok:

Pas tekstylny


     Sprzączki do tego typu pasów można zobaczyć na poniższym zdjęciu, zrobionym w Muzeum Bitwy pod Beresteczkiem:

Sprzączki


     Współczesną rekonstrukcję pasa skórzanego można zobaczyć na poniższym zdjęciu:

Pas