Strona Główna
O Rocie
Rolla
Historia
Źródła
Opracowania
Strój
Broń
Ekwipunek
Galeria
Zaciąg
Linki
Gdzie i Kiedy
Forum
Ekwipunek
Na tej stronie znajdziesz informacje dotyczące naszej rekonstrukcji ekwipunku hajduka.




torba Ekwipunek kubek
kufel prochownica
talerz noz
kapciuch lyzka
klucz

Kufel


     Kufel to naczynie ceramiczne, drewniane lub metalowe służące głównie do picia piwa. Ponieważ w naszym oddziale staramy się nie używać współczesnych naczyń i pojemników takich jak puszki czy butelki, kufel jest podstawowym elementem ekwipunku każdego miłośnika złocistego napoju. Kufle weszły do użycia prawdopodobnie razem z umiejętnością warzenia piwa. Oto jak o kuflach pisze Zygmunt Gloger, w swojej Encyklopedii Staropolskiej:
     Pomiędzy kuflem i kuszem musiała być jakaś zasadnicza różnica w czasach, kiedy wyraz kusz był na równi często z kuflem używany. Za mało mamy dawnych objaśnień, abyśmy te różnice mogli tutaj ściśle określić. Zarówno o kuflach, jak i o kuszach mamy wzmianki, że pierwsze i drugie bywały i metalowe i drewniane. Gdy jednak o kuszach mamy częste wzmianki, że służyły do czerpania i picia wody, to prawie nigdy nie spotykamy tego przy kuflach, które od najdawniejszych czasów przeważnie do piwa i innych napojów służyły, a bywały częściej szklane i gliniane (majolikowe), niż metalowe i drewniane. Latalski, protegowany przez królową Bonę na biskupstwo poznańskie a potem krakowskie, ponieważ lubił kufel, więc niezaszczytne od współczesnych (w latach 1520 ” 30) przezwisko „kufel’ otrzymał. We „Wzorach sztuki średniowiecznej w dawnej Polsce’ znajdujemy (na 26 centymetrów wysoki) kufel szklany Zygmunta Augusta z taką o nim wiadomością podaną przez Edwarda Rastawieckiego: Król Zygmunt August był wielkim lubownikiem rzeczy pięknych, sprzętów kosztownych; niewypowiedziane skarby posiadał w naczyniach z drogiego kruszcu najwytworniej odrobionych. Miał też w kredensach swoich niektóre co rzadsze naczynia szklane: puhary, flasze, kufle, szklenice wypalonem malowaniem zdobne. Kiedy zaś dziś wszelkie owe królewskie kosztowności ponikły, i zaledwie gdzie jaki szczątek dotrwał, nie dziw, że słabsze, łatwo stłuczeniu ulegające naczynia ze szkła zaginęły takoż zupełnie. Jedynym podobno wyjątkiem jest kufel i flasza, niegdyś do kr. Zygmunta Augusta należące, w prywatnym zbiorze starożytności w Paryżu zachowane, a gdzieś zagranicą szczęśliwym trafunkiem nabyte. Kufel z przytwierdzoną przykrywą srebrną wyzłoconą (później dorobioną) wyobraża w malowaniu wypalonem w ogniu orła polskiego z cyfrą S. A. Flasza przedstawia popiersie uciesznego szlachcica z długimi wąsami i podgoloną czupryną. Po bokach roślina konwalii, której kwiat, jak niesie podanie, Zygmunt August bardzo lubił.
     Jak wyglądały ówczesne kufle możemy zobaczyć na poniższych przykładach z epoki:

Kufle z Encyklopedii Staropolskiej Kufel
Kufle ceramiczne z ilustracji w Encyklopedii Staropolskiej Zygmunta Glogera. Opis: "Kufel majolikowy nr. 1 nosi na sobie rok 1641 i ozdobiony jest 12-tu apostołami misternego wykonania. Kufel największy ma na wieku wycięty nr. 29 i litery C. Sł., zapewne znaki posiadacza, do którego kredensu należał. Kufel trzeci najmniejszy z obłamanem wieczkiem należy do dzbana z r. 1624, który przez parę wieków przechowywał się w rodzinie Wojnów na Podlasiu" Fragment obrazu Jan Steen'a pod tytułem In liefde vrij z okresu 1665-68 przedstawiający drewniany kufel.


     Współcześnie używane przez jednego z członków oddziału kufle można zoabczyć na poniższych zdjęciach. Kufel drewniany zrobiony z desek ściśniętych żelazną obręczą:

Kufel drewniany


     Kufel ceramiczny, szkliwiony od wewnątrz:

Kufel ceramiczny